Bütçe Dengesi - Ekim 2025

Ekim’de merkezi yönetim bütçe gelirleri yıllık bazda %49,1 artışla 1,1 trilyon TL seviyesinde gerçekleşirken, bütçe harcamaları %43,4 yükselerek 1,4 trilyon TL oldu. Böylece, merkezi yönetim bütçesi Ekim’de 223,2 milyar TL, faiz dışı bütçe de 65,8 milyar TL açık verdi.

Ocak-Ekim merkezi yönetim bütçe açığı yıllık bazda %14,3 artarak 1,4 trilyon TL oldu. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde 211 milyar TL açık veren faiz dışı denge ise 379,3 milyar TL fazla verdi.

Vergi gelirleri Ekim’de yıllık bazda %51,6 yükselerek 976 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Vergi gelirlerinin %31,1’ini oluşturan gelir vergisi kalemi bu dönemde %90 artarak 303,4 milyar TL düzeyine yükseldi. Ekim’de vergi gelirlerinin %19,1’ini oluşturan ÖTV gelirlerindeki yıllık artış %33,9 oldu. ÖTV gelirlerindeki artışta otomobil piyasasında süren canlı görünüm paralelinde yıllık bazda %47,7 oranında yükselen motorlu taşıt satışından elde edilen ÖTV belirleyici oldu. Bu dönemde vergi gelirlerinin %16,4’ünü oluşturan dahilde alınan katma değer vergisi gelirlerindeki artış %52,3 ile yıllık TÜFE enflasyonu üzerindeki artma eğilimini sürdürdü. Vergi gelirlerinden %16,2’lik pay alan ithalde alınan katma değer vergisi yıllık bazda %33,1 artarak bütçe gelirlerine 158,4 milyar TL katkıda bulundu.

Ekim’de vergi dışı gelirler yıllık bazda %36,2 artarken, yılın ilk 10 ayında da yıllık bazda %32,2 artış sergiledi. Söz konusu gelirler içerisinde %67 paya sahip faizler, paylar ve cezalar kaleminde kaydedilen yıllık artış ise bu dönemde %63,7 oldu. İlgili kalemde 2024 yılının tamamında 787,9 milyar TL gelir elde edilmişken, bu yılın ilk 10 ayı itibarıyla bu tutar 833,4 milyar TL düzeyinde bulunuyor.

Ekim’de faiz dışı bütçe harcamaları %48 artarak son bir yılın en hızlı yıllık artışını kaydetti. Söz konusu harcamaların %42,9’unu oluşturan cari transferler kalemi %48,6 artışla 520,3 milyar TL’ye, %27,4’ünü oluşturan personel giderleri de yıllık bazda %37,8 artışla 332,8 milyar TL’ye ulaştı. Bu dönemde faiz dışı harcamaların %11’ini oluşturan sermaye giderleri %27,9, %8,3’ünü oluşturan mal ve hizmet alımları ise %59 arttı.

Faiz harcamalarındaki yıllık artış Ekim’de %15,6 ile yıl genelinde kaydedilen artışlara kıyasla ılımlı düzeyde gerçekleşti. Ocak-Ekim döneminde faiz harcamalarındaki artış %73,5 olurken, bu dönemde faiz harcamalarının toplam harcamalar içerisindeki payı %15,7 oldu.

Ekim ayında vergi gelirleri ilk dokuz ay ortalamasına yakın bir yıllık artış sergilerken, faiz dışı harcamalar son bir yılın en hızlı yıllık artışını kaydetti. Bütçe açığının yılın ilk 10 ayındaki seyri, 2025 yılına ilişkin 2,2 trilyon TL’lik gerçekleşme tahmininin erişilebilir olduğuna işaret ediyor. Önümüzdeki dönemde, özellikle faiz dışı harcamaların seyri enflasyonla mücadeleye maliye politikasının desteği açısından belirleyici olmaya devam edecek.